Bu yazıda RAW vs JPEG ya da dosya formatları konusunu biraz detaylandırmaya çalışacağız. Fotoğraf çekmeye yeni başlayan kişilerin kamera ayarlarında olduğu gibi kullandığı seçeneklerden birisi görüntü kalitesi (Image Quality) seçeneğidir. Aslında bu seçenek, fotoğaf makinenizin kapasitesi, sunduğu özellikler, yapacağınız çekim şekli ve sonra düzenleme aşamasına geçilip geçilmeyeceğine göre belirlenmesi gereken öncelikli konular arasında yer alır. Tipik olarak, görüntü kalitesi seçenekleriniz RAW dosyalar, JPEG dosyaları veya Raw + JPEG seçeneğidir.
Peki RAW ile JPEG farkı nedir, avantajları ve dezavantajları nelerdir? Hangi dosya biçimini ne zaman kullanmalıyız? Bu tamamen çekim hızınızın yanı sıra kaç görüntü yakalayabileceğinizi ve bellek kartınıza hangi bilgilerin kaydedileceğini etkilediğinden, görüntü kalitesi belki de tüm ayarlarınız arasında en önemlisidir. Bu yüzden RAW veya JPEG’de çekim yapmalı mıyız? sorusu oldukça göreceli bir hale gelebilmektedir.
Dijital fotoğrafçılıkta RAW vs JPEG olarak sormak yerine, daha çok bu dosya formatlarına ait görüntü kalitesi seçeneklerini hangi durumlarda seçmeliyiz? Bu soru ve sorulara yanıt bulmaya çalışacağız.
JPEG formatı ne anlama geliyor?
JPEG, Joint Photographic Experts Group anlamına gelir. JPEG, özellikle dijital fotoğrafçılık için geliştirilmiş bir dosya formatıdır ve hızla evrensel standart haline gelmiştir. JPEG formatındaki dosyalar, hemen her yerde, herhangi bir cihazda, herhangi bir yazılımda, doğrudan kameranızdan görüntülenebilir.
Raw dosya formatı ise, işlenmemiş verileri kameranızın sensöründen depolayan bir dosya biçimidir. İşlenmemiş olduğundan “ham” olarak anılır ve bu, hataları düzeltmek veya belirli bir görünümü elde etmek için işlem sonrası işlemlerde size daha fazla esneklik sağlar. Beyaz Dengesi (white balance), Eğriler (curves), Renk Dengesi (color balance) ve Keskinlik (sharpen) gibi ayarlar ayrı ayrı elementler halinde RAW içerisine kaydedilir. Bu şekilde kaydedilen veriler, fotoğrafçıya HAM (raw) imajı görüntü kalitesini kaybetmeden düzenleyebilme imkanı verir.
Ancak bilinmesi gereken en önemli şey, RAW dosyaların JPEG dosyaları kadar evrensel olmadığıdır. Çoğu ham format, Nikon’un .NEF dosyaları veya Canon’un .CR2 dosyaları gibi farklı fotoğraf makinesi üreticilerine ve modellerine özeldir. Bazen bunları açmak veya düzenlemek için üreticinin uzman fotoğraf düzenleme yazılımına ihtiyacınız olabilir. Ancak, bugünlerde çoğu yazılım üreticisi (fotoğraf düzenleme programları), kameralar duyurulduğunda yeni bir kameranın ham dosya formatı için destek eklemektedir.
RAW ve JPEG çekim arasındaki fark nedir?
Raw ile JPEG çekimi arasındaki fark, JPEG dosyalarının daha hızlı ve daha kullanışlı olmasıdır, ancak raw dosyaları daha fazla veri depolar ve size daha fazla düzenleme esnekliği sağlar. Eğer fotoğraflarınızı anında paylaşmak istiyorsanız ve görüntülerinizi fotoğraf makinesinden çıktığı gibi (SOOC) kullanmak istiyorsanız tercihiniz JPEG olmalıdır. Genelde bu sebepten ötürü birçok kişi JPEG’lerin rahatlığını seviyor. JPEG dosyalarının boyutu da daha küçük olduğunundan kolay depolanmalarını sağlar.
Ancak bu daha küçük dosya boyutunun da bir bedeli vardır. JPEG dosyaları, fotoğraf makinesinde sıkıştırıldıkları için ham format dosyalarından daha küçüktür. Bu aynı zamanda sensör tarafından kaydedilen belirli miktarda veri ve bilginin atıldığı anlamına gelir. Yalnızca görüntülerinizi hızlı bir şekilde paylaşmak istiyorsanız, bu sıkıştırma bir sorun olmayabilir. Ancak, baskı yapmak veya bir fotoğrafın birkaç versiyonunu düzenlemek konusunda amacınız varsa, RAW sizin için daha iyi dosya formatı olabilir.
Öte yandan ham görüntüler yani RAW fotoğraf sıkıştırılmamıştır. Bu, boyut olarak JPEG’lerden çok daha büyük oldukları anlamına gelir, ancak aynı zamanda sensörünüzden çok daha fazla bilgiyi hafızalarında tutarlar. Örneğin manzara fotoğrafçıları, post prodüksiyonda daha fazla ayrıntı elde etmek için RAW dosyalar çekebilirler.
Bununla birlikte, bu büyük dosyaların kötü tarafı hafıza kartlarınızı ve harici depolama cihazlarınızı çok daha hızlı doldurmasıdır. Ancak belki de bundan daha acil olanı, raw dosyalarının kameranızın ara belleğinden bellek kartınıza aktarılması sürecidir ki doğal olarak daha uzun sürer. Bu, fiziksel olarak fotoğraf çekebilme oranınızı ve her fotoğraf için harcadığınız süreyi etkileyebilir. Çoğu spor fotoğrafçısı, çekim hızı yavaşlamadan önce daha uzun seri çekimlerde aksiyon sekanslarını yakalayabildikleri için, genellikle JPEG tercih ederler. Bu durum kullanılan fotoğraf makinesinin tampon belleğiyle alakalı bir durumdur ve özellikle üst seviye makinelerin çoğu seri çekim hızlarını etkelemeyecek şekilde geniş tampon bellek aralığı sunar. Genel bir fikir olması için bu tabloya bakılabilir.
Fotoğraf Düzenleme için Raw vs JPEG
Raw’un JPEG’e göre diğer önemli avantajı fotoğraf düzenleme aşamasıdır. JPEG’ler, görüntüleri düzenlemek için çok daha az bilgiye sahiptir. JPEG’ler Raw dosyaları olarak başlar, ancak kameranız sensörünüz tarafından kaydedilen bilgileri sıkıştırır ve bunları JPEG dosyalarına dönüştürür. Raw dosyalardan farklı olarak, kamera ayarlarınızı bilgisayarda yapamazsınız.
Raw dosyasıyla, bir fotoğraf çektikten sonra bile fotoğraf makinenizin neredeyse tüm çekim ayarları üzerinde hakimiyet kurabilir ve ayarlamalar yapabilirsiniz. Beyaz dengesi, gürültü azaltma, renk, kontrast, hatta pozlamayı birkaç durak ayarlamak RAW dosyalarda mümkündür, ancak JPEG’lerde pek mümkün değildir.
Bununla birlikte, eğer bir fotoğrafı RAW çekmiş olsanız bile daha sonra ayarlayamayacağınız bazı kamera ayarları olduğunu belirtmek gerekir. Özellikle diyafram açıklığı ve enstantane hızı RAW düzenleyicinizde değiştirilemez. Yine de JPEG dosyaları düzenlenemez değildir. Bir JPEG dosyasının parlaklığı ve renginde ayarlamalar yapabilirsiniz, ancak bunun görüntünün kalitesini düşüreceğini unutmayın. RAW dosyalar fotoğraf makineniz tarafından işlenmediğinden, JPEG’lerden daha fazla ayrıntı içerirler ve daha ağır düzenlemelere karşı dayanıklıdırlar.
Ham dosyalar ayrıca daha geniş bir dinamik aralığa sahiptir, bu da gölgelerde ve vurgularda daha fazla ayrıntı tuttukları anlamına gelir. Bunu akılda tutarak, ham çekim yapıyorsanız, histogram ekranınız size tabiri caizse tam resmi vermiyor olabilir.
Oynatma sırasında LCD üzerindeki görüntü, onu yakalamak için kullandığınız kamera ayarlarına göre RAW dosyanızın JPEG temsilidir. Kayıttan yürütme modunda, histogram ekranınız parlak alanlarınızı çok fazla patlattığınızı veya gölge alanlarınızı çok fazla az pozladığınızı gösterebilir. Ancak RAW bir fotoğraf muhtemelen bu alanlardaki ayrıntıyı korumuş olacaktır.
Daha kaliteli, RAW veya JPEG nedir?
RAW dosyalar, bir film negatifinin dijital eşdeğeri olarak adlandırılır, çünkü işleme aşamasında seçtiğiniz ayarları görüntünün yanında küçük bir veri dosyası olarak saklarlar ve orijinal dosyanızı olduğu gibi bırakırlar.
JPEG dosyalarının kamera içi sıkıştırması, fotoğrafçıların genellikle “kayıplı” dedikleri şeydir. Bunun anlamı, bir dosyayı her düzenleyip kaydettiğinizde, kalitenin kademeli olarak düşmesidir. JPEG dosyalarıyla çalışmayı seçerseniz, orijinal görüntünüzü korumak için düzenlenmiş görüntülerinizi yeni dosyalar olarak kaydetmeniz daha doğru olacaktır. Bu size yalnızca daha sonra geri dönme ve değişiklik yapma esnekliği sağlamakla kalmaz, aynı zamanda yaptığınız zaman mümkün olan en iyi kaliteden başlayacağınız anlamına gelir.
Raw + JPEG ne zaman kullanılır?
Raw veya JPEG’in sizin için en iyisi olduğundan emin değilseniz, görüntü kalitenizi Raw + JPEG dosyalarını çekecek şekilde ayarlamak iyi bir seçenek olabilir. Bu size kalite ve esneklikte en üst noktayı ve her iki dünyanın da en iyisini sunar. Ancak unutmayın bu durum seçildiğinde kameranız aslında iki fotoğraf çekmiyor: yalnızca bir raw dosyası ve işlenmiş bir JPEG sürümü kaydediyor.
Bununla birlikte, Raw + JPEG çekmenin fotoğraf makinenizi yavaşlatabileceği konusunda yukarıdaki belirttiğim tavsiyeleri dikkate alın. Bu nedenle aksiyon veya hareket eden herhangi bir şeyi çekiyorsanız bu seçeneği kullanmamak en iyisidir. Ayrıca bu seçenek aynı zamanda hafıza kartınızdaki alanı daha hızlı bir şekilde tüketecektir.
Evet sözlerimizi burada noktalarken umarız RAW ile JPEG farkı, avantajları ve dezavantajları hakkında detayları kapsamlı bir şekilde aktarmışızdır. Dijital fotoğrafçılıkta RAW vs JPEG seçimi tamamen size bağlı bir görüntü kalitesi seçeneğidir. Yine de eğer fotoğraflarınızı çektikten sonra düzenleyen biriyseniz RAW fotoğraf çekmeye ve kayıpsız bir şekilde kameranızın çekim bilgilerine hakim olabilirsiniz. Her ne kadar bu çoğu fotoğraf için önemli olsa da, anlık çekilen ve sonradan düzenlemeyeceğiniz çekimleri rahatlıkla sadece JPEG olarak çekebilir ve küçük rötüşlarla hem güzelleştirebilir hem de dosya boyutu ve depolama olarak tasarruf sağlayabilirsiniz.
Görüşler
2 comments on “RAW vs JPEG : Hangi Dosya Biçimini Ne Zaman Kullanmalı?”