Enstantane nedir ? Enstantane ne demek ? Enstantanenin fotoğrafta etkisi nedir? En basit anlatımla enstantane, deklanşöre basıldığında ışığın sensöre ne kadar süre düşeceğini belirleyen değerdir.
Fotoğrafçılığın temeli diyafram, enstantane ve ISO değerlerini anlamaya dayanır. Pozlama üçlüsünden biri de enstantanedir. Enstantene ayarlarını öğrenmek ve başarılı bir şekilde uygulamak iyi bir fotoğrafçı olmak için önemlidir. Şimdi daha ayrıntılı tanımlarla enstantane nedir ve ne işe yarar sorularına cevap verelim.
Enstantene Nedir ?
Enstantane ne demek ? Perde hızı veya enstantane; fotoğrafçılıkta diyaframdan geçen ışınların ne kadar süreyle sensörde kalacağını kontrol eden sisteme denilmektedir. Deklanşöre bastığınız anda perdenin düşme hızı makinenin içine giren ışığın ne kadar süre görüneceğini ayarlar.
Fransızca’da (instantané) bir anlık, ansızın” anlamına gelmektedir. Fotoğrafçılıkta karşılığı ise diyaframdan geçen ışınların ne kadar süreyle sensörde kalacağını kontrol eden sisteme enstantane denilmektedir. Yani fotoğraf çekmek için düğmeye (deklanşöre) bastığımızda ışığa duyarlı alanın ışığı aldığı süredir. Fotoğraf makinelerinde diyaframın hemen yanında görüntülenir. Sol taraftaki modlarda ise S Modu (shutter mode) olarak karşılık bulur. Aynasız veya DSLR makineninizde S moduna alıp sağ taraftaki tekerleği çevirerek enstantane değerini değiştirebilirsiniz.
Enstantane Hangi Değerleri Alır?
Enstantanede çeşitli hızlar vardır 30 sn ile başlar 1/8000 e kadar devam eder.
1 saniyenin altındaki değerler 1/2, 1/4, 1/8, 1/15, 1/30, 1/60, 1/125, 1/250, 1/500, 1/1000, 1/2000, 1/4000, 1/8000.
1 saniye üzerindekiler ise 2, 4, 8, 15, 30 değerini alır.
Bu değerlerin her bir atlayışı, diyafram ve ISO gibi şartlar aynıyken, iki kat ışık pozlamak demektir.
1/1000 demek saniyenin binde biri demektir. Yani bu kadar bir sürede ışık düzeneği açılıp kapanır. Göz kırpmasının saniyenin 20’de biri hızında olduğunu düşünürseniz 1/1000 in ne kadar hızlı bir enstantane değeri olduğunu daha kolay anlayabilirsiniz.
Enstantane Fotoğrafı Nasıl Etkiler?
1/125, 1/250,1/800 gibi değerleri yüksek hızlı objeleri dondurmak için kullanabiliriz.
f/5.6 1/800
Daha düşük hızları 1/30 1/20 1/15 1/10 gibi hızları ise düşük ışık şartlarında çekim yapmak için kullanmalıyız.
F/4 1/15 ISO 800
F/6.3 1/4 ISO 200
F/10 1/400 ISO 200
F/7.1 30sn Lo 1.0
f /14 2sn ISO 200
Koşan bir insanın fotoğrafını 1/10 gibi bir enstantaneyle çekersek hareket netsizliği söz konusu olur. Ne olur ne olmaz diye en yüksek enstantane hızında çekim yapmakta yanlıştır. Çünkü eğer ortamda az ışık varsa; örneğin 1/2000 gibi enstantane hızında içeriye daha az ışık gireceği için fotoğrafınızda poz kaybı olacak ve fotoğrafınız karanlık çıkacaktır.
Makinalarını otomatik modda kullanan kişiler en çok hareketli obje çekimlerinde yanılırlar. Çünkü makina hiçbir zaman çekeceğiniz objenin hızını ve hareketini tahmin edemez. Bu nedenlede doğru bir enstantane değeri veremez. Çekim yapacağınız zaman hareketi kontrol etmek istiyorsanız kameranızı mutlaka S Moduna alın.
Az ışıklı ortamda hareketleri dondurmayı önlemek için ya ISO değerini yükselteceksiniz ya da ekstra ışık kaynaklarıyla çekeceğiniz objeyi beslememiz gerekmektedir. Aşağıdaki örnekte diyafram ve ISO sabit tutulmuş sadece enstantane değerleri değiştirilmiştir. Düşük enstantanedeki ışık ve obje netliği ile yüksek enstantane arasındaki ışık ve obje netliği rahatlıkla gözlenebilmektedir.
F/5.6 1/10 ISO 800
1/20 ISO 800
1/60 ISO 800
F/5.6 1/100 ISO 800
Fotoğraf çekimlerinizde pozlama açısından kullanılan enstantane değeri önemlidir. Fotoğrafı çekilen konuya göre değişiklik gösterir. Bu da uzun pozlama, kısa pozlama, bulb modu gibi alt başlıkları ortaya çıkarmıştır.
Fotopedi.Org Facebook Sayfasını Takip Edin: Fotopedi
Ersin Tuban
14/10/2011 at 17:53
Yine çok başarılı bir yazı olmuş. Klavyenize sağlık (o:
ilkerl
17/10/2011 at 21:09
Beğenmenize sevindim.Teşekkür ederim.
alperor
14/10/2011 at 20:28
Işığınız bol olsun. Elinize sağlık 🙂
ilkerl
17/10/2011 at 21:09
Teşekkürler
ydemirci
17/10/2011 at 13:24
Elinize sağlık üstadım.
ilkerl
17/10/2011 at 21:09
Teşekkürler Yusuf Bey.
BURKİNEFASO
17/10/2011 at 13:45
çok güzel yazı olmuş .. emeğinize sağlık..
ilkerl
17/10/2011 at 21:10
Beğenmenize sevindim.Teşekkür ederim. Sizi de aramızda görmekten mutluluk duyduk Burak Bey. Hoşgeldiniz.
BURKİNEFASO
18/10/2011 at 07:58
fotoğrafcılık bilgisini arttırmak isteyenlere müthiş bir site olmuş ellerinize sağlık tavsiye ediyorum.. 🙂
mehmet
28/01/2012 at 10:54
teşekkürler.
cemalalbayrak
09/02/2012 at 15:56
teşekkürler faytalı bir konu elinize sağlık
zafer
22/10/2012 at 11:01
teşekkürler bu bilgileri öğrendikten sonra dslr alabilirm 🙂 (Daha öğreneceğim çok şey var!)
ayfer
17/11/2012 at 10:37
teşekkürler çok anlaşılabilir yazmışsınız..
Doğan İpek
23/12/2012 at 01:29
Harika diyebilirim kavramlara yeni aşina olan arkadaşlar için güzel bir paylaşım.
Nevzat
21/02/2013 at 20:46
Bilgilendirdiğiniz her konu için teşekkür ederim, amatörler için fazlasıyla faydalı öğretiler..
Eda
29/05/2013 at 19:00
çok yardımcı oldu teşekkürler 🙂
Mustafa Selimbegoviç Can
13/05/2016 at 16:51
verdiğiniz bilgiler benim için çok önemli teşekkürler
Mursal Mursal
02/10/2017 at 16:13
Merhaba arkadaşlar Nicon D5100 yeni edindim. Önceki kullandığım makinalarda çok rahatsız olmadığım bir özelliği sizlere sormak isterim. Güneşli havalarda bile fotoğraflar sanki karanlık bir ortamda bulutlu güneşin olmadığı bir ortam gibi çekiyor. bunun için hangi ayarlara bakmalıyım. Biraz baktım ama hala ayni.
onuray
24/01/2018 at 16:07
Paylaşmak diyoruz buna. Bakış açınızı değiştirin ve yaşamınıza yansıtın.
Emre
03/12/2018 at 07:53
Allah razı olsun, ilk kez öğreniyorum bunları. Güzel bir yazı olmuş
Menekşe
14/03/2019 at 06:27
Harika bir yazı… Emeğinize sağlık.